Κυριακή 18 Ιουλίου 2010

ΧΑΝΙΑ

Για τον φίλο και συμμαθητή στο Α' Γυμνάσιο Αρρένων Χανίων, Αντώνη Φρ.


Παραλία Νέας Χώρας (δεκαετία 1970)


ΑΝΑΠΛΑΔΕΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Κατά μίαν εκδοχή (όχι ιστορικά τεκμηριωμένη) στο χωριό Αναπλάδες Κέρκυρας κατέφυγαν πρόσφυγες Ανωπολίτες, από τους οποίους και πήρε το όνομα το χωριό. Πάντως στην περιοχή της Λευκίμμης υπάρχει και ένα άλλο χωριό ονομαζόμενο Κρητικά.

Διαβάζουμε στη Βικιπαιδεία:

Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, το όνομα του οικισμού μπορεί να προήλθε από την παλαιά πόλη της επαρχίας Σφακίων Ανώπολη, Ανώπολη >Ανωπολάδες > Ανωπλάδες > Αναπλάδες, από όπου πρέπει να μετοικήθηκε, άγνωστο πότε. Υψομετρικά, σε σχέση με τους υπόλοιπους οικισμούς θα είχε μία βάση ή ερμηνεία. Γιατί όχι από το επώνυμο Ανώπολος ή Ανώπωλος, που φαίνεται να συναντάται σε περιορισμένη συχνότητα στην ευρύτερη περιοχή, όπως το Χλομό, σε πράξη του νοτάριου Λούβρου Στέφανου τα τέλη του 16ου αιώνα, όχι βέβαια στον οικισμό των Αναπλάδων. Η γραφή των νοτάριων δεν τηρεί τους κανόνες ορθογραφίας. Ανώπ(ο)ωλος νοείται ο μεταφερόμενος επί νεαρού υποείδους, αλόγου ή γαϊδουριού, Ανωπολίτης δε λέγεται ο κάτοικος της Ανώπολης. Η παρουσία των Κρητών ίσως να είναι έντονη και στην περιοχή της Λευκίμμης όπως και στην υπόλοιπη Κέρκυρα. Ιστορικά όμως δεν υπάρχουν σχετικά στοιχεία πέραν των μεταγενέστερων Καταλόγων Προσφύγων.

Δευτέρα 12 Ιουλίου 2010

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ....

---- ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΙΟ ΛΥΠΗΜΕΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ;


ΑΠΑΝΤΗΣΗ


---- ΓΙΑΤΙ;


ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Κυριακή 11 Ιουλίου 2010

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑΣ Η φλόγα της αιωνόβιας νεότητας

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΡΙΑΡΑΣ
Η φλόγα της αιωνόβιας νεότητας
Ο ακούραστος καθηγητής δεν παύει στα 104 του να εργάζεται και να σκέπτεται
Της ΒΙΚΥΣ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΥ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: ΤΑ ΝΕΑ Σάββατο 10 Ιουλίου 2010

«Διάβασα την αναφορά σας στην παρέμβασή μου κατά την πρόσφατη συνάντηση εργασίας για την ελληνική γλώσσα και τη γλωσσική αγωγή. Σας ευχαριστώ. Μόνο που κάνατε ένα μικρό λάθος. Είμαι 104 ετών, 105 θα γίνω στις 28
Νοεμβρίου του 2010. Καταλαβαίνω, το δέος για την ηλικία μου δημιουργεί σύγχυση. Κι εγώ ο ίδιος δεν ήλπιζα τόσο μακρά ζωή... Δεν γνωρίζω εξάλλου κάποιον συνομήλικό μου... Θέλω όμως να ζήσω».

«Θέλω να δω τον 18ο τόμο του λεξικού μου να εκδίδεται, να τελειώσω τα νέα μου συγγράμματα, να δω νέες εκδόσεις, να φύγω σήμερα για την εξοχή».

Είναι η γνώση, το ήθος, η εργατικότητα, τα «παλιά καλά» ελληνικά του, η διαύγεια πνεύματος, η μνήμη, η ευπροσηγορία του, η κοινωνικότητα ενός ανθρώπου 104 ετών; Ή είναι μόνο τα 104 χρόνια του; Τα οποία- σε συνδυασμό με την εικόνα ενός θαλερού, υγιούς σωματικά και κυρίως πνευματικά ανθρώπου- επιβάλλουν το σέβας, συχνά και το δέος.

Είναι ο τελευταίος σοφός που απέμεινε στους καιρούς μας ο καθηγητής Εμμανουήλ Κριαράς ή αναδεικνύεται με τη στάση και τις δηλώσεις του πως είναι αυτό που «θα θέλαμε όλοι μας να ήμασταν, να γίνουμε»;

Είναι που τολμά παρά τα 104 χρόνια του να μιλάει- και να πράττει - περί φιλεργίας, σοσιαλισμού, παιδείας, έξαρσης και έρωτα;

Είναι που ο «συνταξιούχος» από το 1968 καθηγητής επανέρχεται «ριζοσπαστικότερος», «επαναστατικότερος», «νεώτερος» πολλών εξ ημών- ακόμα και εκ των προ καιρού συνταξιούχων μαθητών του.

Η συνταγή του; «Καλή γυναίκα και όχι καλό φαΐ. Να έχετε βίο κανονικό» συμβουλεύει. Και το πράττει. Οσο για τα υπόλοιπα; «Μέθοδος διδασκαλίας του ήθους δεν υπάρχει. Μαθαίνουμε την τεχνική. Πώς να μεταδώσουμε τις γνώσεις. Αλλά πώς να βελτιώσουμε το ήθος του ανθρώπου δεν το μάθαμε».

Λέει κι άλλα: «Η έξαρση είναι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή. Να εξαρθείς πάνω από τον εαυτό σου. Από τα πάθη σου. Σπάνια εξαίρονται οι άνθρωποι. Η θυσία για τον άλλο, ο έρωτας, η αφοσίωση είναι έξαρση. Η φιλία, η αφοσίωση στον άλλο, η αλήθεια είναι έξαρση. Πίστευα πάντοτε σ΄ αυτό. Να λες πάντα την αλήθεια, έστω κι αν ενοχλεί. Μια παροιμία - δική μας, κρητική- λέει πως η αλήθεια είναι μαλώτρα».

Πέρασαν 104 χρόνια από τον Νοέμβριο του 1906 που γεννιόταν στον Πειραιά ο Εμμανουήλ Κριαράς, πέρασαν περίπου 100 χρόνια από την παιδική του ζωή στη Μήλο, την εφηβική αργότερα στην Κρήτη (τόπο καταγωγής των γονιών του), την Αθήνα ύστερα για σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή και για εργασία (επί 20 συνεχή χρόνια στο Μεσαιωνικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών).

Μεσολάβησαν το Μόναχο και το Παρίσι και ύστερα «ανέβηκε» στη Θεσσαλονίκη από το 1950, όταν εξελέγη στη θέση του τακτικού καθηγητή της Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Μέχρι το 1968 δίδασκε κυρίως Μεσαιωνική Φιλολογία.

Εκτοτε είναι ομότιμος καθηγητής. «Μου μείωσαν κι άλλο τη σύνταξή μου. Και μάλιστα αναδρομικά. Δεν διαμαρτύρομαι. Πρέπει να συνεισφέρουμε όλοι. ΟΛΟΙ όμως. Και κατ΄ αναλογίαν. Εσείς, πώς τα βλέπετε; Δεν είναι άθλια τα πολιτικά, τα οικονομικά μας πράγματα;».

Κι αν αποτελεί «διαπίστωση» πως στους καιρούς μας οι πνευματικοί άνθρωποι σιωπούν, αδιαφορούν, περιορίζονται στη διδασκαλία και τη συγγραφή και δεν μετέχουν στην ενεργό πολιτική, ο καθηγητής Κριαράς αποτελεί- και μάλιστα κατ΄ επανάληψη- τη φωτεινή εξαίρεση.

Επί Κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ, έγινε μέλος της Ενωσης Λαϊκής Δημοκρατίας υπό τον Σβώλο και τον Τσιριμώκο. Συνελήφθη από τα SS εν ώρα συνεδριάσεως με την ΕΛΔ και φυλακίστηκε στο Χαϊδάρι. Επέμεινε... Με τη μεταπολίτευση μετείχε στο ευρωψηφοδέλτιο της Ενωσης Κέντρου (υπό τον Γεώργιο Μαύρο) σε μη εκλόγιμη θέση.

Απολύθηκε από τη χούντα αλλά συνέχισε. Ασχολούμενος με τη σύνταξη του Λεξικού της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας, με τη μαχητική στήριξη της δημοτικής και του μονοτονικού συστήματος (πρόεδρος της Επιτροπής για το μονοτονικό το 1981), με τη συγγραφή και τις εκδόσεις και ένα μήνα πριν από τα 103 του χρόνια τοποθετήθηκε στην τελευταία- τιμητική- θέση του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ.

Δέχεται τον Πρωθυπουργό στο σπίτι του (πάντα εκεί, στον αριθμό 1 της οδού Αγγελάκη), του ζητά «να δώσει βάρος στην Παιδεία», επιμένει, επανέρχεται με άρθρα, κείμενα, συνεντεύξεις, παρεμβάσεις. Προ ημερών επανέλαβε- όρθιος, μαχητικός, με επιχειρήματα - την ανάγκη κατάργησης των Αρχαίων, την αναβάθμιση των σχέσεων καθηγητών- μαθητών, την ανάγκη φιλεργίας, την επαναφορά του οράματος για τον έρωτα, τη ζωή, το ιδανικό, την εργασία... Στην πολλοστή μας συνάντηση, σ΄ ένα μόνο ερώτημα αρνείται να απαντήσει. Μία μόνο έννοια αποφεύγει να σχολιάσει. Αυτή του Θεού. Της πίστης... «Την έχασα την πίστη μου παλιότερα. Δεν βρίσκει άκρη κανείς. Μην επιμένετε. Το πρόβλημα της ζωής είναι μεγάλο», λέει.

ΕΙΠΕ

Ο άνθρωπος ζει πιο ευτυχισμένα όταν δεν έχει συνείδηση της τραγικότητας της ζωής του.
Εγώ, δυστυχώς, την έχω...

ΕΙΠΑΝ ΓΙ΄ ΑΥΤΟΝ

Ο θαλερός γέροντας Κριαράς αποτελεί παράδειγμα φιλοπάτριδος και φιλόγλωσσου πολίτη με ανθρωπολογική συνείδηση που αποκλείει τον φανατισμό και τη μισαλλοδοξία προς όφελος του δήμου και της δημοτικής.

Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης (σε άρθρο του στο «Βήμα»)

Πέμπτη 8 Ιουλίου 2010

ΕΠΙΚΑΙΡΟΙ ΣΤΙΧΟΙ


Αυτό το λόγο θα σας πω
δεν έχω άλλον κανένα
μεθύστε με τ' αθάνατο
κρασί του Εικοσιένα.

Κωστής Παλαμάς

Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010

ΕΜΜΕΤΡΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ (αλα "Ερωτόκριτος")

1. Τα 'μαθες Αρετούσα μου τα θλιβερά μαντάτα
τη χώρα μας τη βάλανε στου ΔΝΤ τη στράτα

2. Το βάφτισαν μηχανισμό για να τα κουκουλώσουν
και λίγο Ευρωπαϊκό αέρα για να δώσουν

3. Μα για να φτάσουμε ως εδώ μακριά ήταν η πορεία
κι άκουσε τώρα να σου πω όλη την ιστορία

4. Οκτώβρη γίναν οι εκλογές και ανυπομονούσε
να μας την κάνει ο Κωστής γιατί πολύ πεινούσε

5. Κι ανέλαβε πρωθυπουργός ο εμπνευσμένος άρχων
ο Γιώργος που μας έλεγε ότι λεφτά υπάρχουν

6. Μα όσο κι αν το έπαιζε και νέος και ωραίος
βρέθηκε αντιμέτωπος με έλλειμμα και χρέος

7. Τραβάει στον Προβόπουλο να ελέγξει τα ταμεία
και κείνος του ξεφούρνισε πως δεν υπάρχει μία

8. Παρόλο που προεκλογικά του τα 'χε πει και πάλι
τον Πρόεδρο τον έπιασε μια σύγχυση μεγάλη

9. Τον κοίταξε ο Προβόπουλος που ΄χε θολό το μάτι
"Πρόεδρε, πες μου είσαι καλά ή σου συμβαίνει κάτι ;"

10. Μα εκείνος δεν απάντησε και έφυγε τρεχάτος
σαν μόλις να κατάλαβε πως βούλιαζε το κράτος

11. Ταράχτηκαν κι οι υπουργοί κι αρχίσαν τις δηλώσεις
πρέπει πολίτη Ελληνα πάλι λεφτά να δώσεις

12. Γενήκαμε Τιτανικός και δεν υπάρχει σάλιο
να αποθάνεις θα εύχεσαι εσύ σε λίγο κάλλιο

13. Σκούρα πολύ τα πράγματα δεν βοηθάει κι η Δύση
μα ίσως απ' την Ανατολή να έρχονταν η λύση

14.Ηρθαν Κινέζοι με λεφτά να σώσουνε τη χώρα
να επενδύσουν θέλουνε αυτοί εδώ και τώρα

15.Μα ο Γιωργάκης απαντά όχι παιδιά ! Δεν κάνει
γιατί δεν μας αφήνουνε αμάν οι Αμερικάνοι

16.Ο Γιώργος μας έχει λοιπόν σκοτούρες πια μεγάλες
του 'παν πρέπει να μειωθούν γενναία οι σπατάλες

17.Και κει που εσκεφτότανε τι άραγε να κόψει
του 'ρθε ιδέα φοβερή και έλαμψέ του η όψη

18.Κι αρπάζει ευθύς γλυκά-γλυκά το εν τρίτο από τα δώρα
"Αυτό είναι Σοσιαλισμός" ανέκραξε όλη η χώρα

19.Ομως περνάει ο καιρός κι η χώρα παραπαίει
πρέπει να βοηθήσουνε τ'αδέρφια οι Ευρωπαίοι

20. Γιατι έχουν υποχρέωση από την Ιστορία
τους Ελληνες να βγάλουνε απ' την ταλαιπωρία

21. Και αν δεν βοηθήσουνε στο ΔΝΤ θα πάμε
δάνεια χαμηλότοκα αβέρτα να τραβάμε

22. Η Μέρκελ μόλις τ' άκουσε εγίνηκε θηρίο
για να την ηρεμήσουνε νερό της ρίξαν κρύο

23.Κι αντί να δώσει στήριξη στο ΔΝΤ μας στέλνει
κι όλη η Ευρώπη από κοντά άρχισε να μας ψέλνει

24.Παράλληλα μας έβριζε αισχρά πολύ το "FOCUS"
κι οι αγορές ζητάγανε συνέχεια κι άλλους τόκους

25. Οι κερδοσκόποι λύσσαξαν κι όλο μας κυνηγάνε
οι οίκοι αξιολόγησης το αίμα μας ρουφάνε

26. Αχ η φτωχή η χώρα μας κοντεύει να υποκύψει
τα σπρέντς όλο ανεβαίνουνε και φτάνουν ως τα ύψη

27. Για να τα ρίξει ο Γιώργος μας παίρνει και νέα μέτρα
μα οι διεθνείς οι αγορές καρδιά έχουν από πέτρα

28. Μεσ' τ' αεροπλάνο ο πρόεδρος που το 'χε πια για σπίτι
ταξίδευε σε Ουάσιγκτον Παρίσι και Μαδρίτη

29. Ολους τους επισκέπτεται και πλέον τους έχει πείσει
να φτιάξουνε μηχανισμό ενάντια στην κρίση

30. Τάχα μου είν' ευρωπαϊκός κατά τα δύο τρίτα
μα μπαίνει και το ΔΝΤ να μοιραστεί η πίττα

31. Κινήσαν οι αντιπρόσωποι να ρθούνε στην Αθήνα
μα εμείς με το ηφαίστειο τους στήσαμε κομπίνα

32. Τρεις μέρες ξερνοβόλαγε πέτρες, φωτιά και στάχτη
και των Ελλήνων έδειχνε το δίκαιο το άχτι

33. Γιατί όπως και να το δεις ούτε κι αυτή η φύση
δεν ήθελε το άδικο που επέβαλε η Δύση

34.Μέχρι το Καστελλόριζο ο Γιώργος τώρα φτάνει
κι από του μακρινού νησιού το όμορφο λιμάνι

35. του θλιβερού μηχανισμού πατάει τη σκανδάλη
μα οι κερδοσκόποι γλύτωσαν τα θύματα είν' άλλοι

36. Και έτσι καταφτάσανε πέντ' έξη ελεγκτάδες
κι αρχίσαν να στερεύουνε του Ελληνα οι παράδες

37. Ερχονται χρόνια δύσκολα θα κυβερνούν οι ξένοι
μα του Ελληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει

38. Μη θλίβεσαι Αρετούσα μου μην κλαίς και μη λυπάσαι
και μοναχά ετούτο δω σου λέω να θυμάσαι

39. Κι αν τώρα τάχα φαίνεται πως τα ωραία πάνε
πάλι με χρόνους με καιρούς πάλι δικά μας θάναι

ΠΗΓΗ Ιστολόγιο ΜΥΤΙΛΗΝΙΑ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ
 

Free Hit Counter