ΚΟΠΕΛΑΚΙΑ ΟΧΙ ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ

Σ' αυτήν την κάρτα (Alikiotis #164) βλέπουμε ένα αγόρι να προβάλει πίσω από έναν τοίχο:



Σε άλλη κοπή της ίδιας κάρτας βλέπουμε ότι είναι περισσότερα από ένα:



Η ίδια, αλλά από άλλον εκδότη (Perakis & Fortzakis #94):



Η κάρτα είναι από φωτογραφία του Στέφανου Φιωτάκη. Του ίδιου φωτογράφου έχουμε αναρτήσει μια φωτογραφία με Θερισσιανούς εδώ, όπου πάλι ένα μικρό αγόρι κάθεται πάνω σε έναν τοίχο:



Σε άλλες πάλι φωτογραφίες ή κάρτες βλέπουμε αγόρια να είναι πάνω σε δέντρα, όπως σε αυτήν την κάρτα (του εκδότη Theophanous):



όπου διακρίνονται δυο αγόρια:



Καμιά φορά πάνω σε δέντρα βρίσκουμε μικρούς και μεγάλους γιατί απλά δεν μπορούσαν να εισέλθουν σ' ένα χώρο όπου κάτι διαδραματιζότανε, όπως σε μια φωτογραφία του Π. Διαμαντόπουλου που έχουμε αναρτήσει εδώ



Μου θυμίζει τα Γυμνασιακά μου χρόνια στα Xανιά: Έτσι κι εμείς σκαρφαλώναμε πάνω στα δέντρα γιανά δούμε τζάμπα ποδοσφαιρικούς αγώνες στο Στάδιο Χανίων!

Και μια κάρτα του Behaeddin (#180) όπου διακρίνονται δυο αγόρια στην κάτω δεξιά γωνία:





Στην παρακάτω φωτογραφία (από άγνωστο τόπο) εικονίζεται μάλλον ένα σχολείο, με μαθητές σε πρώτο πλάνο. Ένας φαίνεται ανεβασμένος πάνω σε δέντρο, ίσως γιανά τον πάρει καλύτερα ο φωτογράφος:



Εδώ είναι μια ομιλία του Ελ. Βενιζέλου μέσα σε καράβι (πριν την αποβίβασή του;). Πάνω σε ένα άρμπουρο είναι ανεβασμένος κάποιος νεαρός γιανά έχει οπτική επαφή με τον ομιλητή:

ΟΡΕΣΙΒΙΟΣ ΚΡΗΣ

Σε μια ταχυδρ. κάρτα του Αθηναίου εκδότη B. A. Coccotas εικονίζεται ένας "Ορεσίβιος Κρητικός":



Ποιός είναι ;



Νομίζω ότι είναι ο ίδιος στη φωτογραφία:


Από το Αρχείο της Αδελφότητας Κρητών Πειραιά " Η ΟΜΟΝΟΙΑ "

Παράβαλε και την φωτογραφία ενός άλλου Κρητικού στον Πειραιά που αναρτήσαμε εδώ.

ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΕΣ ΕΥΧΕΣ

Η κάρτα αυτή με τη μορφή του Ε. Βενιζέλου έχει αποσταλεί (εντός φακέλου) μάλλον από την Κρήτη, γιατί γράφει ότι:

Επλήρωσα ένα Κρητικό ?δραχμο γι αυτήν. Άξιζε όμως, ε;



Την έστειλε ως ευχετήρια κάρτα μια γυναίκα:



Και γράφει:

Ποιά άλλη μορφή μπορούσε καλύτερα να ερμηνεύση ευχές εγκάρδιες, αν όχι αυτή με το υπέροχο μειδίαμα που φανερώνει μαζύ γλύκα και σοβαρότητα ; Δέξου τες, λοιπόν, με κάποιαν υπερηφάνειαν νά'ναι συνοδευμένες μ' αυτήν την λατρευτή μας ύπαρξη. Δώσε σε όλους σας εκ μέρους μου τα δέοντα. Ναταλία

Ωραία η Ναταλία !!!!!

ΕΥΧΕΤΗΡΙΕΣ ΚΑΡΤΕΣ

Παλιότερα ο κόσμος συνήθιζε να στέλνει ευχές ταχυδρομώντας κάρτες και πολύ συχνά οι ευχές ήταν διατυπωμένες έμμετρα. Μια από τις πιο συνηθισμένες έμμετρες ευχές για ονομαστικές γιορτές ήταν:

Ρόδα και Τριαντάφυλλα.... σε διάφορες παραλλαγές, αλλά ας τη δούμε σε κάρτες:

Αυτή είναι Κρητική, σταλμένη το 1947:





Η ευχή (μαντινάδα):

Ρόδα και τριαντάφυλλα στέλνω στην εορτή σου,
εύχομαι Έτη Πολλά κι ό,τι ποθεί η ψυχή σου.


Αυτή είναι σταλμένη από την Αθήνα το 1948:





Η ευχή:

Ρόδα και τριαντάφυλλα ραίνω την εορτή σου,
να ζεις, να τηνέ χαίρεσαι, την ακριβή ζωή σου.

Να και μια ωραία!

Κάποιος στέλνει από την Κρήτη το 1958 ως ευχετήρια κάρτα, μια ταχυδρομική κάρτα με Κρητικούς και Κρητικοπούλες (είναι στον τάφο του Βενιζέλου):





και γράφει, παραλλάσσοντας την κοινή μαντινάδα με τα Ρόδα...:

Κρήτας αντί τριαντάφυλλα, στέλνω στην εορτή σου,
σου εύχομαι Χρόνια Πολλά, κι ό,τι ποθεί η ψυχή σου.

ΑΣΗ ΓΩΝΙΑ

Πατώντας εδώ θα πάτε σε μια ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα αφιερωμένη στον Ασηγωνιώτη αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης και ταλαντούχο λαϊκό ποιητή Γιώργη Ψυχουντάκη.

Εδώ θα βρείτε μια μικρή, αλλά ενδιαφέρουσα, συλλογή με Ριζίτικα τραγούδια.

Στο τέλος της σελίδας διαβάζουμε:

Ένα ριζίτικο σε mp3 μορφή "παρακαλώ τσοι δικαστές" το οποίο ηχογραφήθηκε περίπου το 1967-68. Το τραγουδά ένας λεβεντόγερος από την Ανώπολη Σφακίων και που για πρώτη φορά βλέπει το φως της δημοσιότητας. Αργότερα, και ελπίζοντας ότι κάπου θα βρω περισσότερο χώρο θα παραθέσω και άλλα.

Με την ευκαιρία, ας βάλουμε κι εμείς μερικές ταχ. κάρτες Ασηγωνιώτικου ενδιαφέροντος. Εικονίζεται o Παυλής Γύπαρης:

Τένεδος. Ο Γύπαρης επικεφαλής 250 Κρητικών (6 Αυγούστου 1915):



Η ίδια, αλλά επιχρωματισμένη:



Μακεδονία. Δυο από τις πολλές κάρτες του Γύπαρη ως Μακεδονομάχου:





Σάμος. Μπροστά από τους Επαναστάτες, ο Γύπαρης με το Σώμα των Κρητικών Εθελοντών:

ΣΦΑΚΙΑΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ

- Καλογριοπούλα, καλογριά, μικρή καλογριοπούλα,
ίντά 'τρωες στο γάστρι σου κι εμύριζεν ο γιος σου ;
- Κυδώνι έτρωγα το ταχύ, μήλο το μεσημέρι,
κι αργά 'τρωγα στο δείπνο μου τον μόσκο τον ακράτο,
κι έκαμα νιο κι εμύριζε.....



Μια καλογριά το μήνυσε τω Σφακιανώ μαντάτο:
- Να το κατέτε, Σφακιανοί, ούλοι μικροί - μεγάλοι,
τον νιον απού σκοτώσετε ήτονε εμένα γιος μου.
Τα τρίμερα περάσανε, τα 'ννιάμερα εφτάξα,
μα τα σαράντα δεν περνού, το Χάρο θα σας μπέψω,
λογαριασμό να δώσετε για το χαμό του γιού μου.

ΜΙΚΡΕΣ ΚΥΡΙΕΣ

Μέτσοβο (1913)
Φωτογραφίες του Fred Boissonnas



Κρήτη. Μονή Μαλεβυζίου Ηρακλείου. Από τη συλλογή του φίλου Γιάννη Τζανή
Φωτογραφία του R. Behaeddin

Πάτρα. Ταχυδρομική κάρτα.
Εκδότης Α. Πάσχας

Evliya Çelebi : Isfakya

Σχόλια μεταξύ σοβαρού κι αστείου στο:
Από το οδοιπορικό του Οθωμανού Εβλιγιά Τσελεμπί στην ΚΡΗΤΗ το 1668, αναρτημένο στο ΣΑΔΕΝΤΡΠΕΣΑΙ

Το κείμενο με italics, τα σχόλιά μας με bold.

Σφακιά Κρήτης
Κάποτε ένα Ισπανικό καράβι με πολλά κορίτσια προσάραξε κοντά στα Σφακιά. Οι κοπέλες βγήκαν έξω στη στεριά για να απολαύσουν τον ήλιο. Όμως ξέσπασε καταιγίδα και αναγκάστηκαν να περάσουν τη νύχτα στα βουνά. Εκεί όμως τις βρήκαν οι δαίμονες. Όταν έμαθαν οι Ισπανοί τι συνέβη από τη ντροπή τους άφησαν τις κοπέλες στην Κρήτη και οι δαίμονες τις πήραν μαζί τους. Τα κορίτσια από την Ισπανία, από τότε που πάτησαν το πόδι τους στην Κρήτη ζουν μαζί με τους δαίμονες στα βουνά των Σφακιών. Μέσα σε ένα χρόνο από τότε που συναντήθηκαν για πρώτη φορά όλα τα κορίτσια γέννησαν από ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Από αυτά τα παιδιά προέρχεται ο λαός που κατοικεί στα Σφακιά.

Τα κορίτσια εξ Ισπανίας ήταν συγκεκριμένα από την Χώρα των Βάσκων, την Βασκία.

Έτσι έχομε την ετυμολόγηση: Βασκία - Φασκία - Σφακία - Σφακιά, αλλά και την ομοιότητα στον χαρακτήρα: Βάσκοι και Σφακιανοί είναι το ίδιο ανυπότακτοι!

Κι επί τη ευκαιρία, ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤ' ΑΔΕΡΦΙΑ ΜΑΣ ΤΟΥΣ ΒΑΣΚΟΥΣ!!!

Όσο για τους δαίμονες-πατέρες των Σφακιανών, καλά λένε, λοιπόν, πως "οι Σφακιανοί μυρίζου του δαιμόνου" !

Πάντως ανθρώπινη καταγωγή δεν έχουν ούτως ή άλλως!!

Όπως λέει κι ένα τραγούδι τους:

Μάνα μένα δε μ' έκαμε, μηδέ κι αντρούς σπορά 'μαι.
Χρυσό παγώνι μ' έκαμε στου αγκαθιού τη ρίζα.
Κι ήταν τ' αγκάθι δροσερό, το γάλα ντου πληθώριο.
Κι έτρωγα κι εμεγάλωσα....


Είναι άνθρωποι μεσαίου αναστήματος,

Σύμφωνα με τις ανθρωπομετρήσεις του Άρη Πουλιανού, οι Σφακιανοί είναι οι υψηλότεροι Έλληνες...


με μαύρα μικρά και στρογγυλά μάτια, μαύρα φρύδια, μικρό κεφάλι, σγουρά μαλλιά, πεταχτά αφτιά, πατημένες μύτες, πεταχτά δόντια, κοντό λαιμό, τριχωτό σώμα, κοντά πόδια, σκυφτοί σα στραβωμένοι, πλατιά πέλματα, πλατιές παλάμες, χοντρά δάχτυλα, πλατιά νύχια, χοντρή μέση και γερό δυνατό σώμα.


Σα θες να δεις και να χαρείς όμορφα παλληκάρια
Έλα στο Φραγκοκάστελλο να 'ναι τ' Αγιού Νικήτα...


Είναι όλοι τους είκοσι πέντε χιλιάδες άτομα.

Κοντοπυράκειος :-) στατιστική ! Μόνο δυο χωριά, η Ανώπολη και η Κατώπολη (Λουτρό) είχαν 72000. Κατά δε τον Pashley, είχαν όχι κατοίκους 72000, αλλά "troops" = ασχέρι [= στράτευμα]


Μιλούν μια διάλεκτο κοντινή στα αραβικά. Γνωρίζουν και ελληνικά.

Π.χ. Αίγα ψαραυτοροδομάγουλη

Πολλές λέξεις τους είναι λέξεις των δαιμόνων. Οι φωνές τους είναι πολύ δυνατές. Με άνεση συνομιλούν δυο άνθρωποι που κάθονται σε αντικρινά βουνά.


Και βέβαια! Οι ΑηΓιαννιώτες ειδικά! Τραγουδούσε, λέει, στο χωριό ο Γιωργεδοδημήτρης (Δημήτρης Γιωργεδάκης) και τον ακούγανε στου Ζαράνη!

Μερικά από τα παιδιά του λαού αυτού γεννιούνται σε οχτώ μήνες. Ενώ τα κορίτσια μένουν στην κοιλιά των μανάδων τους έναν ολόκληρο χρόνο. Τα κορίτσια ενηλικιώνονται στα οχτώ εννιά τους χρόνια και στα δέκα μένουν έγκυες.


Στα οκτώ-εννιά παντρεύονταν, αλλά στο σπίτι του γαμπρού πήγαιναν 15-16 χρονών. Τα δεσμεύανε με τα δεσμά του γάμου γιανά αποφεύγουν τις απαγωγές.

Οι Σφακιανοί κλέβανε γυναίκες, αλλά μόνο ανύπαντρες!


Τα αγόρια ενηλικιώνονται στα δέκα και στα έντεκα. Το νερό και το κλίμα της Κρήτης βοηθούν στην αύξηση του πληθυσμού. Επειδή κατάγονται από τους δαίμονες γελούν συνέχεια και χαίρονται. Όπως και στο ψημένο κεφάλι του προβάτου, έτσι φαίνονται και στα δικά τους δόντια, όταν γελούν. Είναι ένας περίεργος λαός που σε κάνει ν’ απορείς. Αν και στις χώρες των απίστων δεν είναι συνηθισμένα τα τόξα και τα βέλη, εδώ υπάρχουν και αυτά μαζί με χαρμπέ, σφεντόνες και τουφέκια. Είναι γενναίοι και δυνατοί πολεμιστές.

Συ είπας !!

------------------------------------------

Βιογραφία και αξιολόγηση του έργου του Evliya Çelebi δες εδώ

ΠΑΡΑΒΟΛΗ

Λέει ο Χριστός στον Πέτρο:

-Πέτρο, παιδί μου, έλα εδώ.

-Μάλιστα, Κύριε.

-Πέτρο, y=x^2.

-Tί είναι αυτό, Κύριε?

-Παραβολή, Πέτρο!

ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΗ ΜΑΛΕΒΥΖΙΟΥ (1964)

Του Ιωάννη Τζανή (Μονή Μαλεβυζίου)

Σε αυτήν την φωτογραφία οι συγχωριανοί μου περιμένουν έξω από το χωριό τον Σοφοκλή Βενιζέλο, που ερχόταν από τ' Ανώγεια. Ήταν η τελευταία του περιοδεία πριν τις Εκλογές του 1964. Μετά πήγε στα Χανιά, και μετά από μερικές μέρες πέθανε στο καράβι.



Το παιδί αριστερά 9-10 ετών, μπροστά από τον πατέρα του, είναι ο Νίκος Καβροχωριανός. Σκοτώθηκε στην Κύπρο στις 22-7-1974. Ήταν στο αεροπλάνο με τους καταδρομείς που έφυγε από το Μάλεμε και το έριξαν οι Κύπριοι (σωθηκε μόνο ένας)

Ιωάννης Τζανής, 24 Νοεμβ. 2009

Προσθήκες:

Δες τον επίσημο πίνακα (σε λογιστικό φύλλο Excel) ΕΛΛΑΔΙΤΕΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ του Υπουργείου Εξωτερικών της Κύπρου, όπου αναφέρεται και ο Λοχίας Νίκος Καβροχωριανός.

Η εφημερίδα ΑΝΩΓΗ των Ανωγείων ετίμησε τους Καταδρομείς του 1974 σε μια εκδήλωση που έγινε στα Ανώγεια. Απόσπασμα από δημοσίευμα εδώ:

Στον ιστορικό ρόλο της Αʼ Μοίρας στάθηκε ιδιαίτερα στο μήνυμα του ο Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής και γ.γ. του ΑΚΕΛ Δημήτρης Χριστόφιας τονίζοντας, μεταξύ άλλων ότι, «παρά την έντονη πίεση και επιθυμία που εκδήλωσε ο ελληνικός λαός να προστρέξει σε βοήθεια των Κυπρίων, η χούντα τίποτε δεν έκανε. Έπειτα από την άσκηση έντονης πίεσης οι χουντικοί αποφάσισαν την αποστολή των 300 ηρωικών καταδρομέων της Αʼ Μοίρας. Ουσιαστικά, όμως, οι καταδρομείς στάλθηκαν στη σφαγή, γιατί πέταξαν από το Μάλεμε της Κρήτης χωρίς καμιά συνοδεία από μαχητικά αεροσκάφη, χωρίς καθοδήγηση από το έδαφος τηρώντας σιγή ασυρμάτου, ενώ καμιά ειδοποίηση δεν είχε σταλεί για την αποστολή αυτή. Η τραγική κατάληξη ήταν δυο από τα αεροπλάνα που τους μετέφεραν να καταρριφθούν πάνω από το αεροδρόμιο Λευκωσίας από φίλια πυρά, αφού είχαν εκληφθεί ως τουρκικά. Η τραγική ιστορία με την επιχείρηση «Νίκη» και τους τριακόσιους ηρωικούς καταδρομείς της Αʼ Μοίρας, είναι ακόμα ένα γεγονός που δείχνει το μέγεθος της προδοσίας και του εγκλήματος που επιτελέσθηκε στην Κύπρο».

Δες επίσης κι εδώ.

ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΑ

Ενδιαφέρουσα "συλλεκτική" ανάρτηση στο ιστολογιο ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΕΣ ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ:

ΝΙΚΟΛΑΟΣ Γ. ΠΑΠΑΔΑΚΙΣ
ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ (1874- 1945)
ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΑΙ ΠΡΥΤΑΝΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ,
ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ

ΕΛΛΗΝΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ

ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ

Ανδρέας Πρωτοπαπαδάκης - Σταύρος Πολέντας

Ιστορικό σημείωμα για τους Ανδρέα Πρωτοπαπαδάκη - Σταύρο Πολέντα δημοσίευσε στα ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ (17 Νο.εμβρη, σελ. 40) ο Δημήτρης Π. Μανουσέλης, διαθέσιμο από την online έκδοση της εφημερίδας εδώ.

Φωτογραφία τους δες σε μια δική μας ανάρτηση εδώ.

ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ

****************************

17 ΝΟΕΜΒΡΗ 1973

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ:




ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:





ΕΝΑ ΠΡΟΧΕΙΡΟ ΠΑΝΙ ΓΙΑ ΣΚΟΥΠΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΑΚΡΥΩΝ:



(από το αρχείο μου)

ΚΡΗΤΙΚΟΠΟΥΛΕΣ ΣΤ' ΑΡΜΑΤΑ

[Ταχ. κάρτα. Εκδότης N. Douras #104 (Χανιά)]


[Ταχ. κάρτα]


[Ταχ. κάρτα από φωτογραφία του Κουτουλάκη]

ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ

Τα καινούργια παπούτσια. Αθήνα, γύρω στο 1945 / New Shoes. Athens, circa 1945
© Μουσείο Μπενάκη / Benaki Museum / Δημιουργός: Βούλα Θεοχάρη Παπαϊωάννου / Creator: Voula Th. Papaioannou

----------------------------





Από τη συλλογή του φίλου Ιωάννη Τζανή (Ηράκλειο)